Quả thực, nhận diện và phân biệt rạch ròi, nhanh gọn thành ngữ với tục ngữ cũng không phải là việc thuận tiện gì, chưa kể, hiện tại chưa phải tổng thể mọi người đều thống nhất với khái niệm về hai loại trên .
Có lẽ vì thế, cho nên nhiều nhà nghiên cứu khi soạn sách, để tránh tình trạng bất đồng trong phân biệt 2 khái niệm, đã nhập chung chúng thành một nhóm “thành ngữ – tục ngữ”, mặc dù chúng không hề có mối quan hệ mật thiết với nhau.
Bạn đang đọc: Phân biệt thành ngữ, tục ngữ
Trong nhà trường, thành ngữ và tục ngữ được trình làng cho học viên từ cấp tiểu học, lên cấp trung học cơ sở, cả hai đều được dạy thành bài riêng không liên quan gì đến nhau, đơn cử trong chương trình lớp 7, nhưng ở 2 thời gian và thuộc 2 phân môn khác nhau .
Thành ngữ được dạy ở tuần 12, trong phân môn “ Tiếng Việt ” như một loại đơn vị chức năng từ vựng, còn tục ngữ thì được dạy ở tuần 18, 19 trong phân môn Văn học với tư cách là những văn bản tác phẩm văn học dân gian .
Phần ghi nhớ trong sách giáo khoa Ngữ văn 7 ghi rõ khái niệm về hai loại trên như sau :
“ Thành ngữ là loại cụm từ có cấu trúc cố định và thắt chặt, biểu lộ một ý nghĩa hoàn hảo .
Nghĩa của thành ngữ hoàn toàn có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của những từ tạo nên nó nhưng thường trải qua một số ít phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh … ”. [ 1, tr. 144 ]
“ Nhìn chung, tục ngữ có những đặc thù về hình thức :
– Ngắn gọn ;
– Thường có vần, nhất là vần lưng ;
– Các vế thường đối xứng nhau cả về hình thức, cả về nội dung ;
– Lập luận ngặt nghèo, giàu hình ảnh ”. [ 2, tr. 5 ]
Lên cấp trung học phổ thông, trong bài “ Khái quát văn học dân gian Nước Ta ” ở chương trình lớp 10, riêng tục ngữ được xếp theo thứ tự ở vị trí thứ 7 trong 12 thể loại của văn học dân gian, còn thành ngữ thì không hề thấy. [ 3, tr. 18 ]
Như vậy, trong sách giáo khoa, việc lý giải để giúp cho những em phân biệt cho thật rõ thành ngữ, tục ngữ chưa được chú trọng, chỉ dừng ở mức độ phân phối khái niệm của từng loại một cách khái quát chứ chưa đưa ra sự đối sánh tương quan, phân biệt thật rạch ròi, có lẽ rằng do dung tích, thời lượng của từng bài học kinh nghiệm bị hạn chế, không được cho phép nói dài hơn .
Điểm chung giữa thành ngữ và tục ngữ dễ nhận thấy nhất, là chúng có phần giống nhau về hình thức cấu trúc : đều được cấu trúc từ cùng một loại đơn vị chức năng là “ từ ” .
Chúng đều là những tổng hợp từ cố định và thắt chặt, phối hợp với nhau theo một cấu trúc ngặt nghèo, hoàn toàn có thể có vần điệu và đối xứng ( về số lượng tiếng ) .
Có lẽ do tên gọi của hai loại này có vẻ như từa tựa giống nhau, thành ngữ – tục ngữ cùng chứa từ tố “ ngữ ”, nên thoạt nhìn dễ nhầm lẫn, tưởng chúng thân mật nhau hoặc có quan hệ họ hàng với nhau .
Thế nhưng, thực ra chúng là hai loại đơn vị chức năng khác xa nhau, thuộc hai ngành nghiên cứu và điều tra riêng không liên quan gì đến nhau là ngôn từ và văn học, trọn vẹn khác nhau về phân loại, nội dung ngữ nghĩa và tính năng sử dụng. Cho nên không hề có một câu vừa là tục ngữ vừa là thành ngữ được .
Nhận xét một cách thỏa đáng thì mối quan hệ giữa chúng khá mờ nhạt chứ không hề khăng khít, mật thiết dễ dẫn đến tình trạng nhầm lẫn, khó phân biệt như nhiều người đang lầm tưởng.
Theo định nghĩa trong Từ điển tiếng Việt của Hoàng Phê, “ thành ngữ ” là “ tập hợp từ cố định và thắt chặt đã quen dùng mà nghĩa thường không hề lý giải được một cách đơn thuần bằng nghĩa của những từ tạo nên nó ”. [ 4, tr. 882 ]
Còn “ tục ngữ ” là “ câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc rút tri thức, kinh nghiệm tay nghề sống và đạo đức thực tiễn của nhân dân ”. [ 4, tr. 1026 ]
Theo thuật ngữ ngôn ngữ học, tục ngữ là một câu hoàn hảo ( cho nên vì thế viết hoa đầu câu ), diễn đạt toàn vẹn một ý có nội dung là một nhận xét về kinh nghiệm tay nghề đời sống, ví dụ : “ Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng ”, “ Có công mài sắt, có ngày nên kim ”, “ Ăn vóc, học hay ” …
Còn thành ngữ chỉ là một cụm từ cố định và thắt chặt ( vì vậy không viết hoa từ đầu cụm ), nêu ra một khái niệm một cách có hình ảnh, ví dụ điển hình : “ đẹp như tiên ”, “ mẹ tròn con vuông ”, “ trăm năm niềm hạnh phúc ” …
Có nhiều cách để phân biệt sự khác nhau giữa tục ngữ và thành ngữ, đại trà phổ thông nhất tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tạm địa thế căn cứ vào hai phương diện sau :
1. Về hình thức : Tuy cả hai loại đều có vần hoặc không có vần, có nhịp điệu hoặc không có nhịp điệu, nhưng tục ngữ thường là câu nói ngắn gọn, còn thành ngữ chỉ là cụm từ cố định và thắt chặt .
Tục ngữ là một câu hoàn hảo, còn thành ngữ chưa thành câu, mới chỉ là cụm từ ( cho nên vì thế chỉ nên nói “ câu tục ngữ ”, chứ nói “ câu thành ngữ ” là chưa đúng )
2. Về nội dung : Tục ngữ diễn đạt toàn vẹn một ý, hoàn toàn có thể là một nhận xét, một sự nhìn nhận, một kinh nghiệm tay nghề, một tâm ý, một phong tục tập quán, một chân lý quen thuộc, nhằm mục đích giáo dục khuyên răn, hướng dẫn con người trong ứng xử, đời sống ; còn thành ngữ, chưa diễn đạt một ý toàn vẹn, chỉ đề cập đến một khái niệm .
Như vậy, thành ngữ là một đơn vị chức năng thuộc nghành ngôn từ, còn tục ngữ thuộc nghành nghề dịch vụ văn học. Tục ngữ thường dùng độc lập, kiểu như “ Có công mài sắt, có ngày nên kim ”, “ Đi một ngày đàng học một sàng khôn ”, “ Một cây làm chẳng nên non, Ba cây chụm lại nên hòn núi cao ” …
Còn thành ngữ chỉ là một vế câu nên thường dùng để tạo câu, chêm xen vào trong câu nói, ví dụ điển hình : “ Chúc hai bạn sống với nhau đến “ răng long đầu bạc ”, “ Chúc chị mẹ tròn con vuông ”, “ Bạn đừng nên “ đứng núi này trông núi nọ ” …
Mặc dù thành ngữ và tục ngữ đều chứa đựng và phản ánh tri thức của nhân dân về các sự vật, hiện tượng của thế giới khách quan, nhưng chúng khác nhau ở chỗ những tri thức ấy khi được rút lại thành những khái niệm thì tạo nên thành ngữ, còn khi được trình bày thành những nhận xét, đánh giá thì tạo nên tục ngữ.
Qua sự nghiên cứu và phân tích trên, ta hoàn toàn có thể chứng minh và khẳng định sự khác nhau giữa thành ngữ và tục ngữ về cơ bản là sự khác nhau giữa thành ngữ là một đơn vị chức năng ngôn từ thuộc từ vựng – đối tượng người tiêu dùng nghiên cứu và điều tra của khoa ngôn ngữ học ( hoàn toàn có thể tìm thấy trong từ điển tiếng Việt ), khác xa tục ngữ là một đơn vị chức năng thuộc thể loại văn học – đối tượng người dùng của điều tra và nghiên cứu văn học ( không phải là đơn vị chức năng từ vựng, không xuất hiện trong từ điển tiếng Việt ) .
Suy cho cùng, hiểu biết nội dung ý nghĩa và phân biệt được những đơn vị chức năng thành ngữ, tục ngữ để sử dụng tương thích với ngữ cảnh, đạt hiệu suất cao cao, cũng chính là trân trọng tiếng mẹ đẻ – một bộc lộ tôn trọng nét đẹp truyền thống lịch sử văn hóa truyền thống truyền kiếp của dân tộc bản địa .
Tài liệu tham khảo:
[ 1 ] Bộ Giáo dục và Đào tạo ( 2007 ), Ngữ văn 7, Tập 1, NXB Giáo Dục .
[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007), Ngữ văn 7, Tập 2, NXB Giáo Dục.
[ 3 ] Bộ Giáo dục và Đào tạo ( 2010 ), Ngữ văn 10, Tập 1, NXB Giáo Dục .
[ 4 ] Hoàng Phê chủ biên ( 1995 ), Từ điển Tiếng Việt, NXB Thành Phố Đà Nẵng .
Đỗ Thành Dương
Source: https://ahayne.com
Category: Câu Nói Hay
--------↓↓↓↓↓↓--------
Tặng bạn Mã Giảm Giá Lazada, Shopee, Tiki hôm nay
Công cụ Mã Giảm Giá của Ahayne được cập nhật Mã Giảm Giá mới liên tục và ngay lập tức từ các sàn thương mại điện tử uy tín. Sử dụng cực dễ dàng, bạn không cần phải copy và dán thủ công Mã Giảm Giá như trước kia nữa.- Cách 1: Nhấn vào "Lấy code" và "Sao chép", hệ thống sẽ tự động chuyển bạn đến trang Lazada/Shopee/Tiki và lưu mã vào tài khoản của bạn. Mã Giảm Giá sẽ TỰ ĐỘNG áp dụng trực tiếp khi bạn đặt mua hàng.
- Cách 2 (chỉ cho sàn Shopee): Gõ tên sản phẩm hoặc dán link sản phẩm vào ô bên dưới, Ahayne tìm giúp bạn Mã Giảm Giá phù hợp. Thực hiện tiếp các bước như ở Cách 1 để lưu mã giảm giá vào tài khoản Shopee của bạn
- Các mã giảm giá đều có giới hạn về số lượng và thời gian cũng như sẽ có điều kiện áp dụng cho từng sản phẩm đi kèm, bạn lưu ý dùng sớm nhất có thể để không bỏ lỡ nhé.
- Nên chọn các mã giảm giá có điều kiện "áp dụng toàn sàn", "áp dụng toàn ngành hàng", "áp dụng cho tất cả các sản phẩm"... như vậy bạn hoàn toàn yên tâm là 100% sẽ được giảm giá khi mua bất cứ sản phẩm nào.Thường xuyên ghé ahayne trước khi mua sắm, để săn được mã giảm giá ưng ý nhé.
---↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓---